Voor u ligt de tweede bestuursrapportage over 2019.

In de eerste bestuursrapportage is gerapporteerd over de voortgang na de eerste vier maanden
van dit jaar. In deze tweede bestuursrapportage rapporteren wij over de voortgang na acht maanden en bij de jaarrekening over geheel 2019. We kijken in deze bestuursrapportage naar twee zaken: prestaties en budgetten, waarbij het accent ligt op een rapportage over de afwijkingen.

Ombuigen tekort 2019
De meerjarenprognose laat een negatief financieel beeld zien. Zonder ingrijpen dreigen forse tekorten voor de komende jaren. Ook 2019 laat bij ongewijzigd beleid een begrotingstekort zien van afgerond
€ 1,4 miljoen. Alle hens aan dek dus!

Bij de behandeling van de Perspectiefnota 2020-2023 heeft u gevraagd om de voorziene tekorten voor 2019 zoveel als mogelijk terug te brengen. Reden om de organisatie een opdracht te verstrekken om te komen met mogelijke bezuinigingsvoorstellen voor dit lopende boekjaar en voor het meerjarenperspectief 2020-2023.
Wij zijn een zoektocht gestart naar vrije ruimte in de budgetten. Alle budgetten met een restant beschikbaar budget ter hoogte van € 5.000, ten tijde van de samenstelling van deze rapportage, zijn kritisch beoordeeld op noodzakelijke benodigdheid en inzet. We hebben daarbij keuzes gemaakt. Daar waar mogelijk, stellen wij u voor in 2019 bepaalde taken niet of in mindere mate uit te voeren dan we vooraf met u hebben afgesproken. Niet alle prestaties en doelstellingen voor 2019 zullen daarom (volledig) worden gehaald.

Vanuit de directie en college is op het aandragen van mogelijke bezuinigingsvoorstellen strak gestuurd. We hebben daarbij (zoveel als mogelijk)ook de link gelegd met de aangedragen bezuinigingen zoals die in de programmabegroting 2020-2023 aan u worden voorgelegd.
Door fors te snijden, is het ons gelukt om voor een bedrag van € 852.500 om te buigen maar is er nog steeds sprake van een begrotingstekort van afgerond € 546.000. Zie ook de tabel hieronder.
Een toelichting op de opbouw van de ombuigingen vindt u per programma, bij het onderdeel Incidentele financiële afwijkingen en in het hoofdstuk Financiële Samenvatting.
Naast voordelen is er ook sprake van onvoorziene en onvermijdelijke uitgaven voor het lopende jaar. Deze zijn ook verwerkt in deze rapportage.

Financieel beeld 2019

Beoordeling van de prestaties
De prestaties van 2019 komen één op één uit de begroting 2019. Daarnaast zijn de nog niet volledig gerealiseerde prestaties uit voorgaande jaren opgenomen. Ook over de voortgang van de prestaties, zoals opgenomen in het Bestuursprogramma 2018-2022, jaarschijf 2019, wordt gerapporteerd. Dit mede naar aanleiding van een door de raad aangenomen motie bij vaststelling van de Programmabegroting 2019-2022. Hierdoor zijn er in deze rapportage ruim 150 prestaties waarover gerapporteerd wordt.
Zoals vermeld in het Bestuursprogramma zullen we begin 2020 een project starten met als doel de P&C documenten kritisch te beoordelen op leesbaarheid (verplichte onderdelen versus facultatief en de wijze van rapporteren).

Wij beoordelen de stand van zaken van de prestaties volgens het zogenaamde stoplichtenmodel naar de invalshoeken: voortgang (met vermelding van het globale percentage daarvan) en geld. Overeenkomstig het raadsbesluit van 18 december 2017 worden in deze rapportage alleen de prestaties die afwijken zichtbaar gemaakt en voorzien van een toelichting (kleur rood). Wanneer de uitvoering van een prestatie volgens plan verloopt (kleur groen) danwel de verwachting is dat de prestatie conform het oorspronkelijke einddoel wordt gehaald (kleur oranje), worden deze, in tegenstelling tot voorheen, niet meer opgenomen in deze rapportage.

Als er sprake is van een éénmalige activiteit (bijvoorbeeld opleveren beleidsnota)

• en die activiteit is gereed, dan is 100% ingevuld.
• en die activiteit is nog niet gereed, maar wordt wel volgens planning opgeleverd, dan is 50% of 75% gevuld.

Als sprake is van een continu-activiteit (bijvoorbeeld uitvoeren controles)

• dan kan in de tweede bestuursrapportage over de eerste 8 maanden maximaal 75% ingevuld zijn.

• wordt deze continu-activiteit nog niet uitgevoerd, maar wel later dit jaar, dan ligt een percentage van 0% of 25% voor de hand.

• een continu-activiteit kan per definitie nooit 100% scoren in de 2^e bestuursrapportage.

Beoordeling verwachte uitkomst van de budgetten
Wij beoordelen het verloop en de verwachte uitkomst van de budgetten zoals opgenomen in de begroting 2019. Over de voorziene afwijkingen rapporteren wij aan u en hanteren daarbij in principeeen ondergrens van € 5.000. Indien wij dat zinvol en nodig achten, is daar incidenteel van afgeweken.
Deze rapportage heeft alleen betrekking op het jaar 2019, zodat de budgetwijzigingen per definitie als incidenteel worden aangemerkt. Mochten uit de rapportage ook structurele mutaties voortvloeien, dan worden deze opgenomen in de begroting 2020-2023.

Aan het slot van deze bestuursrapportage is, in het hoofdstuk Financiële Samenvatting, een tweetal financiële overzichten opgenomen, waarin de financiële mutaties worden weergegeven. Het overzicht hebben wij ook voorzien van de stand van de begroting 2019 voor en na de 2^e bestuursrapportage, zodat duidelijk is hoe we er dit jaar per saldo voor staan.
Tot slot is een overzicht opgenomen van het verloop van de post onvoorzien.

De financiële mutaties zijn, vooruitlopend op de nog aan te passen Financiële verordening (planning raad december 2019), per beleidsveld inzichtelijk gemaakt. Op grond van artikel 6 van de Financiële verordening gemeente Dalfsen 2017 wordt nog gesproken over taakveld in plaats van beleidsveld.

Totaalbeeld 2e bestuursrapportage 2019
Hieronder volgt een totaalbeeld van de voortgang van de prestaties per programma.  
Hieruit blijkt, dat we qua voortgang van de prestaties, op schema liggen. Van de 154 prestaties zijn
er 12 rood (7 meer dan bij de 1e bestuursrapportage). Deze hebben betrekking op : Speelvoorzieningen 4x (zie 3.1.2), Verkeersveiligheid (3.2.3), Invoeren BedrijvenInvesteringsZone (4.1.1), Bewegen en Sport (5.5), Gebruik maken van adviesrecht kantonrechters (6.1.2), Uitwerken concrete scenario's voor lokale vervoersoplossingen (7.6.1), Onderzoek naar kansen meer circulariteit (8.1.1), Opleveren startnotitie Omgevingsplan (9.3.1) en Actualisatie Groenstructuurplan (9.3.4).

Door op onderdelen fors te bezuinigen, laat voor wat betreft de budgetten, deze bestuursrapportage voor het jaar 2019 een incidenteel voordeel zien van € 852.500. Dit is de exclusief de bijstelling van de budgetten voor jeugdzorg (zie voor meer informatie de toelichting onder kopje Sociaal Domein).
Bij deze 2e bestuursrapportage hebben we alle budgetten (zowel lasten als baten) beoordeeld en een reële inschatting gemaakt van de te verwachten lasten en baten voor de nog resterende maanden van het jaar.

Sociaal Domein
Voor wat betreft de budgetten m.b.t. de jeugdzorg hebben wij in de nu voorliggende rapportage geen bijstellingen in de budgetten voorgesteld. Reden daarvoor is, dat de maandelijkse prognoses behoorlijk fluctueren. Wel hebben wij, in plaats daarvan, u een bandbreedte gepresenteerd en willen wij u ten tijde van de behandeling van de bestuursrapportage in de raadscommissie, een actuele prognose presenteren. Ook deze zal de nodige onzekerheid bevatten, maar er is op dat moment wel meer informatie beschikbaar dan op dit moment. Dit betekent dat er dan gegevens beschikbaar zijn over de eerste drie kwartalen van 2019 in plaats van de eerste twee kwartalen zoals ten tijde van het vullen van de bestuursrapportage in augustus. De meest actuele stand van zaken rondom de cliëntenaantallen en gebruik van voorzieningen vindt u momenteel in de halfjaarsrapportage. Ten tijde van de behandeling van de bestuursrapportage zal er naast de prognose ook een laatste stand van zaken met betrekking tot cliëntenaantallen en gebruik van voorzieningen gegeven worden.
Zoals gezegd, zullen de budgetten niet worden bijgesteld en worden afwijkingen bij de jaarrekening toegelicht.

Grondexploitatie
Zoals gebruikelijk wordt per 31 december beoordeeld hoe hoog de Algemene Reserve grondexploitatie moet zijn en bij een positief saldo zal er een bedrag kunnen vrijvallen ten gunste van de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar.

Septembercirculaire
Tot slot merken we nog op, dat op het moment van samenstellen van deze rapportage, de september circulaire van het gemeentefonds (Algemene Uitkering) nog niet is ontvangen. Over deze circulaire wordt u, zoals gebruikelijk, separaat geïnformeerd. De circulaire kan nog financiële effecten met zich meebrengen over het jaar 2019.

Verwacht resultaat 2019
Na de 1e bestuursrapportage was er sprake van een negatief begrotingssaldo van € 1,6 mln. De meicirculaire leverde voor 2019 een voordeel op van € 188.000, zodat het begrotingstekort werd verlaagd tot € 1,4 mln. In deze 2e bestuursrapportage hebben we voor € 852.500 kunnen ombuigen (incidenteel voordeel) waardoor het begrotingstekort wordt teruggebracht naar een bedrag van afgerond € 546.000 (zie ook de tabellen aan het eind van de Financiële samenvatting). Zoals gezegd, dit is exclusief aanpassingen budgetten Sociaal Domein en de septembercirculaire gemeentefonds.
Bij ongewijzigde omstandigheden zal dit aan het einde van het jaar betekenen dat dit bedrag onttrokken moet worden aan de Algemene Reserve Vrij Besteedbaar.

Digitaal
U ontvangt deze bestuursrapportage digitaal in de vorm van een pdf. In het kader van de doorontwikkeling van onze Planning & Control verschijnt deze rapportage ook in een doorklikbare vorm via https://financien.dalfsen.nl/ en via https://dalfsen2019.2ebestuursrapportage.nl/

Procedure bestuurlijke behandeling
Verzending aan de raad            26 september 2019
Indienen technische vragen bij de griffie               7 oktober 2019 (uiterlijk 9:00 uur)
Beantwoording technische vragen (RIS)             10 oktober 2019 (uiterlijk 17:00 uur)
Behandeling raadscommissie         14 oktober 2019
Behandeling gemeenteraad         28 oktober 2019